woensdag 11 december 2013

De Stiefmoeder


 
Een misverstand tussen twee echtgenoten dat leidt tot een fatale ruzie. In een gezin met een stiefmoeder is dat natuurlijk vele malen erger. Het tiende boek van Renate Dorrestein geeft hier een goed beeld van. Het is een helder en spannend verhaal met soms leuke grappen erin. Het is een verhaal dat je niet heel snel zult vergeten. Het boek gaat over Claire die getrouwd is met Axel. Claire heeft een stiefdochter Josefien. Ze maakt quilts, lappen dekens, waar ze een prijs voor mag ophalen in Engeland. Ze zou samen met haar man Axel gaan maar door een onverwachte en daverende ruzie moet ze in haar eentje gaan.

In dit boek wordt Claire niet altijd geaccepteerd door haar stiefdochter. Claire heeft zoveel jaren gezorgd voor Josefien. En als je dan stukken leest waarin Josefien zelfs de spullen van Claire weggooit en liegt tegen haar vader over Claire dan begin je toch medelijden te krijgen met Claire.

Renate Dorrestein schreef dit boek met de intentie om andere stiefmoeders te laten zien dat je als stiefmoeder bijna nooit de plek van de echte moeder kunt innemen. Hoe betrokken je ook bent bij de nieuwe familie. Je blijft een vreemde. Als stiefmoeder kan je het beste je niet al teveel bemoeien met de opvoeding van de kinderen, al pakt je man het verkeert aan.

De manier waarop Renate Dorrestein dit boek heeft geschreven vind ik persoonlijk erg leuk. Het boek bestaat namelijk uit drie delen. Het eerste deel wordt verteld door Claire(stiefmoeder), het tweede deel wordt verteld door Axel(vader) en het laatste deel door Josefien(dochter). Claire maakt quilts en een quilt is een doorgestikte deken. Het wordt gemaakt van drie lagen textiel die op elkaar worden genaaid door middel van quilten. Misschien heeft Dorrestein het boek ook in drie delen gesplitst die samen 1 verhaal vormen. Ik vind het wel origineel en leuk bedacht als Dorrestein ze dit zo met opzet heeft gedaan.

Wat ik ook erg spannend vond aan dit boek en medelijden kreeg met Claire was dat Claire de schuld kreeg van abortus plegen terwijl zij dat helemaal niet heeft gedaan. Haar stiefdochter heeft dat gedaan. Ik kon mij erg goed inleven in Claire. Ze kreeg de schuld voor iets wat zij helemaal niet had gedaan. Claire wil natuurlijk dat ze niet zo naar wordt behandeld door haar man die denkt dat ze abortus heeft laten plegen. Hij is namelijk volop tegen het plegen van abortus. Maar Claire die wil haar haar stiefdochter natuurlijk ook niet verraden.

Volgens velen is dit boek niet meer dan een geroutineerd, bij vlagen wervelend vertelt verhaal. Maar dit boek is zeker geen saai verhaal over een stom gezinnetje. Wat dit roman ook sterk heeft gemaakt, is de soepele schrijfstijl en de spottende blik op zaken als huwelijk, moederschap, vrouwelijkheid en nzelfsprekend sardonischemannelijkheid. Concluderend wil ik dan nog even zeggen dat de Stiefmoeder een leuk en spannend boek was. Zeker een aanradertje net als al mijn andere boeken………

Kleine dagen


Kleine dagen maar mooie herinneringen!

Onlangs heb ik een boek gelezen die gaat over de vader-kindrelatie. Dit boek heet Kleine dagen en is geschreven door Bernard Dewulf. Kleine dagen is een genadeloze analyse van de tijdgeest die gaat over opgroeiende kinderen. Het is dan ook niets voor niets dat Dewulf onlangs de Libris literatuurprijs heeft gewonnen voor dit boek. Het was een spannend, realistisch en lekker leesbaar boek.
Ten eerste komt dit doordat het boek gaat over alledaagse dingen. Het zijn onderwerpen de dicht bij het dagelijkse leven staan en dus makkelijk herkenbaar zijn voor mensen. In het boek Kleine dagen beschrijft Dewulf de relatie met zijn kinderen. Het gaat over hoe zijn kinderen opgroeien en hoe ze zo snel veranderen. Het volgende citaat is een goed voorbeeld van een beschrijving over zijn kinderen. “Sneller kennen ze hun tafels van vermenigvuldigen dan de handelingen van de groet. Als een Paternoster moeten wij het herhalen: rechterhand, goed drukken, hoofdje omhoog, kijken naar meneer of mevrouw, of juffrouw en dan: dag+naam”. Dit soort beschrijvingen maken het lezen leuk. En naast het feit dat de meeste beschrijvingen grappig waren, waren de meeste ook realistisch. Ik zou zo geloven dat het een echt gebeurde situatie is.
Het feit dat het boek over alledaagse dingen gaat, is ook de reden dat ik sneller ging meeleven met de situaties. Hierdoor wordt het lezen spannender. De vader wilt graag zorgeloos zijn maar op de achtergrond spelen. De vader vindt bijvoorbeeld dat hij vel ouder is, dat zijn kinderen ooit weg zullen gaan om hun eigen leven te leiden en dat er een tijd komt waarin hij ze dagen, weken misschien maanden niet zal zien. Wie eenmaal kinderen heeft , zal vanzelf vervuld raken en meevoelen met dit probleem. Dewulf noemt dit ook wel “het verdwijnvrees”.
Een ander aspect dat het lezen spannender maakte , was het feit dat het boek Kleine dagen niet een verhaal was,maar het waren eigenlijk allemaal korte verhalen die op een chronologische volgorde werden verteld. Dit boek heeft dus een originele structuur en hierdoor vergeet je het boek ook niet zo snel. En eigenlijk wil ik mijn complimenten geven aan Dewulf dat hij het boek zo goed in elkaar heeft kunnen zetten. Je zou namelijk denken dat je door de verschillende verhaaltjes in de war zou raken, dit was echter niet het geval.
De roman viel ook op door het poëtisch taalgebruik. Ik zal jullie een voorbeeld geven: “Ineens was er aarde om mij heen. Dan wordt het even stil. Nooit zullen mijnvingers groen uitslaan”. Je kunt hier de relatie aarde en groen eruit halen. Als je denkt aan aarde dan denk je ongetwijfeld aan groen. Je zult niet zo verbaasd  of verast opkijken door dit poëtisch taalgebruik van Dewulf als je weet hij ook een dichter is.
De verhalen zijn niet zomaar ‘ontroerend’ of ‘herkenbaar’. De precieze beschrijvingen en de elegantie van de verwoording spelen hier ook een grote rol in. Soms kan je bij boeken wel eens afdwalen door de lange en saaie beschrijvingen, in dit boek was dit echte niet geval. De beschrijvingen waren juist grappig, leuk en soms een beetje emotioneel. Ondanks dit stonden er af  en toe zinnen in die je opnieuw moest lezen om te begrijpen wat er mee werd bedoeld. Zoals dit stukje: “de tuin is nieuw, de poes is oud, de tuin is oud, de poes is nieuw”. Gelukkig waren er niet veel van dit soort vage zinnen, want dan zou het lezen wel moeilijk en saai worden. Over het algemeen was het gewoon makkelijk taalgebruik en kon je lekker snel doorlezen. 
Dewulf beschrijft naast alle mooie dingen van opgroeiende kinderen, ook de ongemakkelijke kanten ervan. Volgens mij houdt Dewulf veel van kinderen en was dat misschien de aanleiding geweest voor het schrijven van dit boek. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat hij wat kwijt wilde over de opvoeding van zijn eigen kinderen.

Het poëtische taalgebruik en de mooie beschrijvingen maakten het lezen van dit boek grappig. Ook kon ik me goed inleven in de personages omdat het boek over alledaagse dingen ging. De structuur was ook origineel door de chronologische verhalen. Al met al vond ik dit een origineel en spannend boek. Het opgroeien van kinderen gaat erg snel maar gelukkig blijven de mooie herinneringen er altijd!

maandag 24 juni 2013

Leeservaringen


Beste lezers,
 
Het einde van het jaar is in zicht. En ik zal jullie wat gaan vertellen over mijn leeservaringen die ik het opgedaan dit jaar. Ik hou er echt niet van om te lezen maar het is me wel gelukt om de volgende boeken te lezen.
 
- Van de koele meeren des doods
- De donkere kamer van Damokles
- De stille kracht
- De Karakter

 
Dit waren namelijk erg leuke, spannende en  avontuurlijke boeken. Wat mij zo leuk lijkt tijdens het lezen is als er herkenbare situaties voorkomen. Dat maakt het lezen voor mij leuker. Voor meer informatie over deze boeken hoeft u maar eventjes naar beneden te scrollen maar u kunt ze natuurlijk ook zelf gaan lezen!

Karakter



 
Beste lezers,

Stel je eens voor dat je als arme jongen onder nare omstandigheden opgroeit. Je woont alleen samen met je moeder. Je weet niet wie je vader is en je moeder wil dat ook niet zeggen. Je weet alleen hoe hij heet. Ondanks alles ga je zo je best doen om wat van je leven te maken, maar op een gegeven moment kom je erachter dat je vader je in alle opzichten dwars zit. Dit heeft de hoofdpersoon Jacob katadreuffe meegemaakt in het boek Karakter. De moeder van Jacob, Jacoba Katadreuffe, was een huishoudster/dienstbode bij de deurwaarde A.B. Dreverhaven. Maar na een kortstondige relatie ( zeg maar wat we nu een one-night stand zouden noemen) waaruit Jacob geboren wordt, neemt zij ontslag en weigert bovendien met Dreverhaven te trouwen of financiële middelen van hem aan te nemen. Jacob groeit op in een arme wijk in Rotterdam zonder te weten wie zijn vader is. Jacoba verdient geld door wat handwerk te verkopen. Zodoende kunnen ze zich veroorloven om te verhuizen naar een betere wijk. Jacob maakt zijn lagere school af en heeft ook allerlei bijbaantjes. Op een gegeven moment koopt hij een sigarenwinkeltje in Den Haag en gaat hij zichzelf wonen. Om de winkel te financieren gaat hij lenen bij de kredietbank. Hij weet niet dat zijn vader daar de eigenaar is. Zijn vader verklaart na een tijdje de zaak failliet. Bij de taxatie blijkt dat zijn bezit bestaat uit een serie boeken ter waarde van slechts vijftien gulden. Door dit kleine bedrag wordt het faillissement opgeheven.  Als hij 21 jaar is, krijgt hij een baantje als bediende op het advocatenkantoor van Mr. Stroomkoning. Het is een groot advocatenkantoor waar vijf naamborden naast de deur hangen. Als Jacob dit ziet, besluit hij dat hij zelf ook advocaat wil worden.

Met zijn eigen inkomen gaat hij op zichzelf wonen en volgt hij een zelfstudie. Dreverhaven vraagt een paar keer het faillissement van Jacob aan. Jacob weet inmiddels dat het zijn vader is die de hele tijd achter hem aan zit. Telkens als hij naar hem toe biedt hij Jacob een mes aan, om hem dood te steken, maar Jacob weigert.  In een simpele rechtszaak staan vader en zoon vervolgens tegenover elkaar. Hun laatste ontmoeting hebben zij als Jacob tot advocaat is beëdigd. Op een koele en zakelijke manier maakt hij hem duidelijk: "Ik erken u niet meer als mijn vader, u bestaat niet meer voor mij.".
Het verhaal eindigt met een merkwaardig voorval. Jacob vindt in de naaimand van zijn moeder een spaarrekeningboekje. Het blijkt dat zijn vader elke maand geld heeft gegeven aan zijn moeder. Al het geld komt hem, na haar overlijden, toe. Hij bedenkt dat zijn vader hem toch niet alleen heeft willen tegenwerken. Zijn vader verklaart dat hij het allemaal deed om zijn zoon te harden.

De titel ‘Karakter’ is gekozen omdat de roman vooral gaat over de 3 karakters die, omdat ze zo hetzelfde zijn, vaak met elkaar botsen. Het verhaal laat je ook zien hoe het karakter van Katadreuffe zich ontwikkelt onder de gebeurtenissen die hij meemaakt. Bijvoorbeeld bij zijn faillissementen. Ik vond karakter een erg leuk en spannend boek.  Ik kon mij erg goed inleven in Jacob. In het begin was het moeilijk om er doorheen te komen. Maar toen ik met moeite verder ging lezen vind ik het toch wel waard. Het is erg meeslepend, omdat je door de tijd word gesleept van een volwassen jongen die wat wil bereiken maar dat niks hem mee zit. Daarnaast vond ik het een realistisch boek.  Ik zou het zo geloven als dit boek gebaseerd zou zijn op een echt gebeurd verhaal.
Hier kunt u nog een recensie vinden over het boek karakter en hier kunt u nog wat extra informatie lezen over het boek.
En hieronder kunt u de trailer zien van de film Character.


 

vrijdag 24 mei 2013

De Stille kracht


 

Beste lezers,

 
Jarenlang dachten wij dat de Nederlandse literatuur uitsluitend om de Tweede Wereldoorlog en seks draaide. Ondanks het succes van Max Havelaar, hebben scholieren zoals wij vaak niet door dat deze literatuur ook leeft: romans over de Nederlandse kolonie, Nederlands-Indië. De afgelopen weken hebben wij het boek De stille kracht, geschreven door Louis Couperus, gelezen. Dit boek verliep niet zoals wij van tevoren hadden gedacht. Het was een avontuur, een wilde rit in het leven van Van Oudijck en zijn merkwaardige gezelschappen.

In dit bericht geef ik jullie een samenvatting over dit boek. Ik ga jullie wat vertellen over de historische achtergrond van het boek. Ik vertel jullie ook kort wat over het leven van de auteur.   

 
Samenvatting
De Stille Kracht gaat over de resident van Laboewangi, Otto van Oudijck. Hij woont daar samen met zijn vrouw, Léonie van Oudijck, zijn zoon uit zijn eerste huwelijk, Theo, en zijn dochter Doddy, en nog twee kleine zoontjes. Doddy heeft een relatie met Addy, een jongen uit het dorp. Van Oudijck gaat zo op in zijn baan dat hij niet doorheeft dat zijn vrouw een affaire heeft met Theo én Addy, maar die weten dit natuurlijk niet van elkaar.

Het dorp waarvan Van Oudijck de baas is wordt geplaagd door de zogenaamde ‘stille kracht’. De bewoners van het dorp geloven dat deze stille kracht bestaat om de Nederlanders uit de regio te verjagen. Als Van Oudijck de regent uit het dorp ontslaat omdat hij van mening is dat de regent zich onbeschoft gedraagt, fluistert het hele dorp dan ook dat de stille kracht uiteindelijk zijn werk zal doen. Als Van Oudijck dit hoort, gelooft hij daar helemaal niks van. Maar op het moment dat er werkelijk aparte dingen gebeuren in het huis van de familie, gaat iedereen weg. Van Oudijck blijft maar voor verklaringen zoeken, maar uiteindelijk moet ook hij dat opgeven.
De dorpelingen zeggen dat al de gebeurtenissen de schuld zijn van de (ontslagen) regent, en dat hij het ook weer kan stoppen. Als Van Oudijck de regent waarschuwt houden de vreemde gebeurtenissen apart genoeg op en gaat het leven verder. Van Oudijck komt achter het vreemdgaan van Léonie met Addy, maar Léonie redt de situatie nog net door te zeggen dan Addy alleen maar op visite was om  de hand van Doddy te vragen. Even lijkt alles goed te komen, tot Van Oudijck Léonie betrapt. Van Oudijck verbreekt het huwelijk en Léonie vertrekt naar Europa samen met de twee kleine zoontjes.

Aan het eind van het boek ziet Van Oudijck een man in een wit pak die achter Doddy en Addy aanloopt. Hij heeft dit al eerder gezien en trekt dan ook de volgende conclusie:

De stille kracht is terug.



Historische Achtergronden

Toen Couperus in 1921 in Engeland gehuldigd werd, rekende iemand hem het tot de zes grootste schrijvers van die tijd. Met dit nam Couperus zijn plaats in  het geheel van de wereldliteratuur. Zijn meesterwerk 'De Stille Kracht' is een goed voorbeeld naar waarom hij gehuldigd werd in Engeland. In deze historische roman beschrijft Couperus de spanning die er ontstond tussen de Oosterse en Westerse cultuur op Nederlands-Indië in de 19e eeuw. De historische achtergrond van het boek wordt in deze sectie behandeld.

Nederlanders tegen Indiërs       

Tegen het eind van de 19e eeuw, de tijd waarin het boek zich afspeelt, is de relatie tussen de Nederlanders en de kolonie gespannen. Na het wonder van Deli en de afschaffing van de cultures, was het een onwennige periode in Nederlands-Indië. Ook waaide de beruchte Atjeh-oorlog al sinds 1873 en nam het aantal Europeanen op Nederlands-Indië drastisch toe, zowel als de bevolking van de oorspronkelijke Indische bevolking. Hierover tegenover stond wel dat het vanaf 1870 tempo doeloe was. Kortom, het was een tijd van veel tegenstrijdigheid in Nederlands-Indië.
Deze tegenstrijdigheid is typerend voor deze tijd in de geschiedenis. Het is dan ook goed weergegeven in het boek van Couperus. Hij laat vaak in het boek blijken dat er een groot verschil is tussen de rijke Nederlanders en de arme oorspronkelijke bevolking van Nederlands-Indië. In het boek wordt het duidelijk gemaakt dat de Indonesiërs vaak als hulp werden gebruikt in het huishouden en beschouwd werden als minderwaardige mensen, terwijl de rijke Nederlanders extravagante levens leiden met heel veel overspel. Op deze manier laat Couperus het verschil tussen arm en rijk duidelijk zien.

Pasar Malam

Één van de eerste incidenten uit het boek waaruit blijkt dat de Nederlanders de inheemse bevolking niet goed begreep was de pasar malam markt, een soort avondmarkt. Dit werd op de verkeerde datum gehouden. Ook al is dit niet een waargebeurd evenement, is het wel symbool voor het onbegrip tussen de twee volken die samen in één land wonen.

Een goed voorbeeld hiervan is dat de Nederlanders de behoeftes van de Indonesiërs niet snapten. Dit is te merken aan de hoeveelheid relletjes en opstandjes die plaatsvonden tussen 1880 en 1900. De Nederlanders waren zich niet bewust, of negeerde bewust, van de problemen die de gewone Indonesiër had, en konden dus ook niet goed regeren. Op deze manier heeft Couperus beschreven hoe Nederland jarenlang de spreekwoordelijke pasar salam markt op de verkeerde datum heeft gehouden.

Seks

De vele seks en overspel in het boek symboliseerde het egoïsme en hebzucht van Nederland in de 19e eeuw. De vrouw van Van Oudijck gaat meerdere malen vreemd met meerdere mensen. Couperus gebruikt haar dus om te laten zien dat Nederland alleen aan zich zelf denkt. De kolonie werd alleen gezien als een toevoeging op de Nederlandse schatkist. Door het egoïsme van Van Oudijcks vrouw te uiten in seks laat de schrijver zien hoe belangrijk Nederland het vond om zichzelf te voorzien van geld en genot. Het lijkt erop dat Couperus meent te zeggen dat het hebben van een kolonie uit pure hebzucht ontstaat.

Wij geloven dat Couperus seks in het boek gebruikte als een politiek wapen omdat we uit ons standplaatsgebondenheid kunnen zien dat er na het publicatiejaar van 1900, er veel acties zijn ondernomen die uiteindelijk de ondergang van de kolonie zou betekenen. Voorbeelden hiervan zijn de afkondiging van de ethische politiek in de troonrede van 1901 en het invoeren van de decentralisatiewet. Wij geloven dat De stille kracht enigszins invloed op deze besluiten heeft gehad omdat het boek op slag populair werd. Hierdoor zou het bewust of onbewust meegenomen zijn in het besluitvormingsproces van de decentralisatiewet en het afkondigen van de decentralisatiewet.


Ontvangst van het boek

De stille kracht werd bij het uitgeven op slag een immens populair boek. Het wordt tegenwoordig nog steeds gezien als één van de grootste Indische romans, samen met Max Havelaar van Multatuli. Het boek werd vooral geprezen vanwege de thema's en motieven die het behandelt, die zo aangrijpend zijn voor de Indische literatuur. Enkele van deze thema's en motieven zijn al eerder in dit hoofdstuk beschreven. Van de onderlinge relaties binnen de koloniale heersend klasse en de verhoudingen tussen de Nederlanders en de Indiërs, tot de opkomst van de islam en de feodale sfeer in het deftige Batavia, allemaal zijn zij uniek voor de Indische literatuur. Couperus zou zelf na de verschijning van De stille kracht nog enkele boeken schrijven over Indië. Helaas werd geen van zijn boeken zo populair als De stille kracht.


 
Biografie Louis Couperus

Couperus is één van de Nederlandse grootste romanschrijvers geweest. Na de roman Eline Verre publiceerde hij behalve reisimpressies en verhalen veel historische en psychologische romans. Couperus bracht een groot deel van zijn leven buiten Nederland door. Zijn uitspraak ‘Zo ik iets ben, ben ik een Hagenaar.’ is erg bekend geworden. Zijn werk is ook bij buitenlandse schrijvers, zoals Oscar Wilde erg bekend geworden.


 

Ik heb op internet nog een hele goede recensie gelezen over de Stille kracht. Het is geschreven door Joop van der Berg en gepubliceerd in de Trouw.

Ik hoop dat ik jullie veel informatie heb kunnen geven en dat het allemaal duidelijk was!



De donkere kamer van Damokles

 




Hallo lieve lezers,

Onlangs heb ik het boek de Donkere kamer van Damokles gelezen. Een boek waar je nog lang over blijft denken na het lezen ervan. Hier kun je een goede samenvatting vinden en heel veel informatie over de grote en bekende schrijver: Willem Fredrik Hermans. In dit bericht geef ik jullie een korte analyse van het boek.

De donkere kamer van Damokles is een psychologische (oorlogs) roman. Het boek is verdeeld in ongenummerde hoofdstukken, zonder titel. Het boek begint gelijk met een verhaaltje uit de jonge levensjaren van de hoofdpersoon Osewoudt. Het boek eindigt met zijn dood.

Titel

De titel van het boek is De donkere kamer van Damokles. Dit past goed bij het boekt boek. De donkere kamer slaat op de kamer waar Osewoudt foto's ontwikkelt.Ook slaat de donkere kamer op eenzaamheid, op onzekerheid, isolement en de cellen waar Osewoudt verbleef.
Damokles verwijst naar een mythologisch figuur. Damokles is een dienaar van Dionysius en wil voor een dag de macht van zijn heerser. Dus Damokles mag dan voor deze ene dag op de troon van Dionysius zitten en geniet van alle rijkdom, maar dan zegt Dionysius hem omhoog te kijken en daar ziet hij boven zijn hoofd een zwaard aan een paardenhaar hangen. Dit zwaard boven zijn hoofd staat voor de constante dreiging die boven geluk en rijkdom hangt.
Met betrekking tot de roman kun je zeggen dat ook in Osewoudt’s leven er een constante dreiging bestaat.

Motto

Het boek heeft geen motto, maar wel een naschrift. Het is geschreven door Ludwig Wittgenstein:

“Ik kan hem zoeken als hij er niet is, maar hem niet ophangen als hij er niet is.
Men zou kunnen willen zeggen: ‘Dan moet hij er toch ook zijn als ik hem zoek.’
-Dan moet hij er ook zijn als ik hem niet vind, en ook als hij helemaal niet bestaat”

Dit slaat op Osewoudt die maar niet kan aantonen dat Dorbeck bestaat. Osewoudt kan Dorbeck nergens meer vinden. Hij kan geen bewijs meer vinden dat Dorbeck leeft of ooit heeft geleefd. Zelf gelooft Osewoudt er wel in dat Dorbeck heeft geleefd.

Genre

De donkere kamer van Damokles is een psychologische (oorlogs) roman.
 
Thema en motieven

Het thema van het boek is: zelf de werkelijkheid weten en vervolgens die werkelijkheid niet kunnen aantonen. De eerste helft van het boek is eigenlijk een voorspel van het tweede gedeelte. Het eerste gedeelte gaat over de werkelijkheid, en het tweede gedeelte over het niet kunnen aantonen van die werkelijkheid. Als je iets wilt bewijzen wat je niet hebt gedaan, en niemand gelooft je, en je kunt niemand iets bewijzen, is dat toch behoorlijk frustrerend. Bij Osewoudt eindigde die frustratie in de dood. Maar het thema sprak mij wel aan, vooral omdat je je wel in kon leven in het verhaal. Op het laatst wist je toch niet echt of Dorbeck nou wel of niet bestond.

Een paar motieven in dit boek zijn oorlog, de tram, het bordje, foto’s en de Leica, zusterhaat, zoeken naar eigen identiteit en wanhoop. De tweede wereldoorlog is waar alles om draait in het boek. Als dat nooit was gebeurd zou Hermans dit boek waarschijnlijk niet hebben geschreven. Elke keer in het verhaal komt de tram weer terug en vaak staat het bordje INHALEN VERBODEN bij. Het slaat op de achterstand die Osewoudt heeft op zijn leeftijdsgenoten, hij zal hen ook nooit inhalen, het lijkt zelfs verboden. Ook de Leica( fototoestel) van Osewoudt en de foto’s zijn een belangrijk motief. Deze komen elke keer terug, en zijn erg belangrijk voor Osewoudt om zijn onschuld te bewijzen.


Wanhoop is een belangrijk motief aan het einde van het boek. Osewoudt is dan namelijk wanhopig op zoek naar bewijzen voor zijn onschuld, hij is zelfs zo wanhopig dat hij zijn eigen dood op zoekt, uit wanhoop rent hij het gebouw uit waarin hij opgesloten zit, daarom vermoorden de Nederlanders hem.
Een verassend motief in het boek is zusterhaat. Ria, de vrouw van Osewoudt, staat symbool voor Hermans’ zus. Hermans haatte zijn zus zoals Osewoudt Ria haat.

Opbouw

Het boek begint met het leven van de jonge Osewoudt, en eindigt met de dood van deze hoofdpersoon. Het boek heeft dus een gesloten eind. Het boek is wel in chronologische volgorde verteld, er zaten geen flashbacks en flash forwards in het verhaal, Het verhaal heeft wel een boeiende werking op me gehad, want ik wou wel graag weten hoe het nou met Dorbeck zat.

Personages

Hoofdpersoon is Henri Osewoudt, hij is zoon van sigarenwinkelier in Voorschoten. Zijn moeder vermoordde zijn vader. Hij is opgevoed door zijn oom. Hij heeft weinig contact met anderen. Hij trouwt met zijn zeven jaar oudere en lelijke nicht Ria. Osewoudt doet aan judo. Hij is lelijk, heeft een hoge stem en geen baardgroei. Hij is afgekeurd voor militaire dienst. Hij speelt de rol van verzetsheld. Hij interpreteert de gebeurtenissen op een geheel eigen wijze. Opdrachten van Dorbeck voert hij blindelings uit. Dorbeck is het "geslaagde" exemplaar van Henri, zijn "ideale ik" (dapper, zwart haar enz.)
Jagtman lijkt op Dorbeck, hij is ook officier in het leger. Hij woont op het adres waar Osewoudt zijn foto’s naar moest sturen.
Ria is Henri's zeven jaar oudere, lelijke nicht met wie hij getrouwd is.
Marianne is een ondergedoken joodse studente, die op Henri verliefd raakt en andersom. Aan het einde van het boek gaat ze terug naar Israël.
Moorlag was een student die bij Osewoudt in huis sliep.
Met de meeste bijpersonen kan Osewoudt het wel vinden. Behalve van zijn oom Bart moet hij niet veel hebben.
Ria, zijn vrouw, mocht ook hij niet, omdat zij hem had verraden en omdat zij lelijk was. Daarom werd zij vermoord.

Perspectief en vertelsituatie

Het is een personale roman, verteld door een alwetende verteller.

Ruimte

Het verhaal speelt zich af in veel Nederlandse plaatsen: Leiden, Voorschoten, Amsterdam, Den-Haag, Scheveningen en een korte tijd in Engeland. Deze plaatsen hebben geen invloed op het verhaal. Wel is de omgeving waar het verhaal zich afspeelt vaak donker, en somber.


Taalgebruik en stijl

De zinnen in het boek zijn niet al te lang, en goed te begrijpen. Er werden niet veel moeilijke woorden gebruikt. Af en toe wel eens oud-Nederlandse woorden, zoals bijv. Fournituren. Er zitten veel dialogen in het verhaal, vooral aan het eind. Hij moest veel verhoren ondergaan met Duitse officiers en de Nederlanders die hem gevangen hielden. Het verhaal is boeiend geschreven, want je wou wel graag doorlezen aan het eind van het verhaal, om te weten hoe het afliep.

Mening

Het was een goed boek om te lezen. Het thema was niet al te makkelijk, maar ondanks dat was alles wel te begrijpen. Ik kon me goed inleven in het verhaal, en leefde ook met de hoofdpersoon mee aan het eind van het boek. Ik had een ander eind verwacht, dat de foto uitkomst zou bieden, maar dit was niet het geval. Het was wel een dik boek, maar toen ik eenmaal begon te lezen merkte ik daar niet meer veel van. Daarom zou ik dit boek ook aanbevelen bij mijn medeleerlingen, vooral als ze een goed boek willen lezen.
 
Het boek is ook verfilmd. Hieronder kunt u de trailer bekijken.